trabzonun bugunki durumu

İLİN İDARİ DURUMU

On yedi ilçeye sahip olan Trabzon'un, dokuz ilçesi 114 Km.lik sahil şeridinde sıralanmıştır. Bunlar Batıdan doğu istikametine doğru Beşikdüzü, Vakfıkebir, Çarşıbaşı, Akçaabat, Yomra, Arsin, Araklı, Sürmene ve Of ilçeleridir. Tonya, Şalpazarı, Düzköy, Maçka, Köprübaşı, Dernek pazarı, Hayrat ve Çaykara ilçeleri sahilden içeridedir. Beşikdüzü ve Şalpazarı 1988, Çarşıbaşı, Düzköy, Köprübaşı, Dernekpazarı ve Hayrat 1990 yılında ilçe olmuşlardır.

66 belediyesi bulunan Trabzon'un, genellikle engebeli bir arazi üzerinde dağınık yerleşim gösteren 497 köyü vardır.


NÜFUS DURUMU
İlin nüfusu 1990 nüfus sayımına göre aşağıdaki şekilde bir dağılım izlemektedir.



Nüfus Dağılımı
Toplam Nüfus
Toplam Nüfusda


Toplam Nüfus

795.849

%100

Şehrin Nüfusu

303.612

% 38

Köylerin Nüfusu

492.237

% 62

Erkekler

386.642

% 49

Kadınlar

409.207

% 51

Trabzon 79 il içerisinde
Yüzölçümü itibariyle 62. , Nüfus itibariyle 23. , Nüfus yoğunluğu bakımından 5. , Nüfus artış hızı % 2.44 ile de 59. Sırada yer almaktadır.

1990 nüfus sayımı itibariyle Trabzon nüfusunun merkez ve ilçelere dağılımı şu şekildedir.




Sıra
İlçe Adı
Şehir Nüfusu
Köyler Nüfus
Toplam Nüfusu

1
Merkez
177.904
61.759
239.663

2
Akçaabat
37.528
79.397
116.925

3
Araklı
18.475
37.973
56.448

4
Arsin
8.596
21.264
29.860

5
Beşikdüzü
26.920
13.775
40.695

6
Çarşıbaşı
7.302
9.602
16.904

7
Çaykara
7.051
20.540
27.591

8
Dernekpazarı
3.926
2.595
6.521

9
Düzköy
7.384
16.296
23.680

10
Hayrat
7.427
10.527
17.954

11
Köprübaşı
5.727
5.704
11.431

12
Maçka
13.875
27.564
41.439

13
Of
22.429
44.308
66.737

14
Sürmene
17.890
19.896
37.786

15
Şalpazarı
5.480
12.211
17.691

16
Tonya
11.716
15.294
27.010

17
Vakfıkebir
32.260
16.608
48.568

18
Yomra
10.719
20.765
31.484


TOPLAM
422.609
436.078
858.687

TRABZON'DA EĞİTİM

Eğitimin Tarihi Gelişimi
Osmanlıların son döneminde Trabzon'da eğitim kuruluşu olarak sekiz adet medrese, eğitim süresi dört yıl olan beş adet ilkokul, bir adet sanat yurdu, bir adet askeri rüştiye, bir adet idadi ve bir adet Darülmuallimin vardı. Aynı tarihlerde İmarette ve Ortahisar'da iki adet kütüphane bulunmaktaydı. Önceleri olduğu gibi Cumhuriyet döneminde de Trabzon Karadeniz Bölgesinin eğitim ve öğretim yönünden en gelişmiş ili olmaya devam etmiştir. Bu gün ana okulundan üniversiteye dek çeşitli eğitim-öğretim kuruluşlarının bulunduğu Trabzon'da halk eğitim-öğretime büyük ilgi göstermektedir.

NÜFUSUN EĞİTİM DURUMU
Toplam nüfusta kadın ve erkeklerin okuma-yazma oranları aşağıdaki şekildedir.



Cinsiyeti
Toplam Nüfus
Okur-Yazar Olanlar
Okur-Yazar Olmayanlar
Nüfustaki Yüzdesi

Kadın

362.510

259.423

103.087

% 71,56


Erkek

338.149

308.664

29.485

% 91,28


OKULLARIN DURUMU
İlkokullar : İlimizde 815 ilköğretim okulu mevcut olup bunların 5'i özel, 500'ü faal, 10'u lise bünyesinde ve 305'i taşımalı eğitim vermektedir.
Bu okullarda toplam 4.680 derslik ve 112.975 öğrenci vardır.
Ayrıca bu okullarda 1.627 branş öğretmeni ve 3.084 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 4.711 öğretmen vardır.

305 adet taşımalı öğretim veren okul, 152 adet taşıma merkezi, 145 adet taşınan yerleşim birimi ve 16.352 taşımalı öğrenci bulunmaktadır.

İlköğretim okullarında ortalama olarak bir öğretmene ve bir dersliğe 24 öğrenci düşmektedir.

İlkokulların 95 adedi il ve ilçe merkezlerinde, 566 adedi ise köylerdedir. Ayrıca il merkezinde 2 adette özel ilkokul vardır.
Not: Toplam ilkokul sayısına taşımalı eğitim sebebiyle kapalı bulunan 76 ilkokul dahil edilmemiştir.

Orta Dereceli Okullar : İlimizde Lise ve Dengi okul sayısı 86'dır. Bu okullarda toplam 28.962 öğrenci vardır.
Lise ve dengi okullarda 2.183 branş öğretmeni bulunmaktadır. bu durumda Bir öğretmene ortalama 13 öğrenci düşerken, bir dersliğe ortalama 24 öğrenci düşmektedir.

Yüksek öğretim Kurumları : 2 Aralık 1963 tarihinde öğretime açılan Karadeniz Teknik Üniversitesi 1966 yılında bugünkü yerine taşınmıştır.

KTÜ Ünye'den Hopa'ya kadar Karadeniz Kıyısı boyunca 16 fakülte, 2 yüksekokul, 12 meslek yüksekokulu, 1564 akademik, 1672 idari personeli ve yaklaşık 33 bin öğrencisi ile Ülkemizin en önemli ve en büyük üniversitelerinden biridir.

Yüksek Öğrenimde Yurt Durumu: Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumuna ait İlimizde KTÜ Kampusu içerisinde Trabzon Yurt Müdürlüğünün 4'er katlı 830 kişilik 4 adet, şehir merkezinde kiralık 150 kişilik ve Sürmene ilçesinde 250 kişilik, yine Akçaabat ilçesinde Fatih Yurt Müdürlüğünün 5 adet 4'er katlı 2.000 öğrenci kapasiteli yurdu mevcuttur.

TRABZON'DA SAĞLIK HİZMETLERİ

Koruyucu Sağlık Hizmetleri : İl genelinde koruyucu sağlık hizmetlerinde, 133 sağlık ocağı, 140 adet binalı ve 437 adet binasız olmak üzere 577 sağlık evi ile hizmet verilmektedir. Buralarda 288 doktor, 277 hemşire ve sağlık evlerinde 332 ebe görev yapmaktadır.

Tedavi edici Sağlık Hizmetleri : İlimizde Sağlık Bakanlığına bağlı 10, KTÜ Tıp Fakültesi, SSK ve bir de Özel Hastane mevcuttur. Sağlık Bakanlığı'na ait hastanelerde 1605 yatak, 138 uzman doktor, 73 pratisyen hekim, 465 hemşire ve 245 ebe görev yapmaktadır. Diğer hastanelerde yatak kapasitesi 967 olup, doktor sayısı ise 399'dur.

TRABZON'DA EKONOMİ

İlin Ekonomik Durumu : 750'lerden itibaren, özellikle 19. yüzyıl boyunca gelişen Avrupa Sanayii, yakın doğu ile ticari ilişkilerinin büyümesi ve ticaret hacminin artması, İran Transit Yolunun da başlangıç noktasında bulunan Doğu Karadeniz'in bu büyük ve önemli kapısı Trabzon'da ekonomik ve sosyal gelişmeye yol açmıştır. Bunun sonucu olarak Trabzon, Osmanlı döneminde 1868 yılında Vilayet haline getirilmiştir.

Trabzon kültürel ve sosyal yönden gelişmiş olmasına rağmen, arzulanan ekonomik gelişmeyi sağlayamamıştır. İlin ekonomisi halen tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır; nüfusun % 55'i bu faaliyetlerde elde edilen gelirlerle geçimini sağlamaktadır. Ticaret, sanayi, el sanatları, taşımacılık, inşaat ve diğer hizmetler alanında istihdam edilenler ise nüfusun % 45'ini oluşturmaktadır.

Trabzon'da toplam üretim içinde katma değerin payı %59, girdi payı ise %41'dir. Trabzon'da girdi oranları Türkiye geneline göre kıyasla daha yüksektir. Bu durum maliyetlerin yükselmesi sonucunu doğurmaktadır.

2000 yılı Haziran ayı sonu itibariyle İlimizde bulunan vergi mükellefinin vergi türlerine göre sayıları aşağıda sunulmuştur.


Mükellef Sayıları



Kurumlar Vergisi
Gelir Vergisi
Katma Değer Vergisi


5.319

47.390

28.882
Arazi Durumu : İlin 468.500 hektarlık toplam arazisinin 115.406 hektarı tarıma elverişli olup, kalan 181.659 hektarı orman 117.421 hektarı çayır-mera ve 54.014 hektarı ürün getirmeyen arazidir.

Tarım arazisinin %61.1'inde bölgenin önemli geçim kaynağı olan fındık ve çay üretilmektedir. Hububat, mısır ve fasulye ekimine % 28.8, tütün ve patates üretimine %9 ve sebze-yem bitkileri üretimine %1.1'lik tarım arazisi ayrılmaktadır. Bir çiftçi ailesine düşen ortalama tarım arazisi 12 dekardır.

Hayvancılık : İlin arazisi dar ve dağlıktır. Bu nedenle hayvancılığın gelişmesine elverişli geniş meralar bulunmamaktadır. Çayır ve otlak alanlar 117.421 hektar olup, bu alan il yüzölçümünün %25.06 oranını teşkil eder. Hayvancılık besicilikten daha çok süt üretimine dayanmaktadır. Bu nedenle et ihtiyacının büyük bölümü Kars ve Erzurum illerinden temin edilmektedir.

İlde her çiftçi ailesi arazi darlığı sebebiyle kendi ihtiyacını karşılamak gayesiyle ancak 3-4 baş sığır besleyebilmektedir. İlin orta ve iç kesimlerinde hayvan besiciliği halkın önemli geçim kaynağını teşkil etmektedir.

Arıcılığın gelişmesi için, Tarım Bakanlığı Trabzon İl Müdürlüğünce ilçe ve köylerde çiftçiler teşvik edilmektedir.

Orman Durumu : Trabzon orman varlığı bakımından oldukça zengindir. Mevcut orman alanı 181.659 hektar olup, bu alan il yüzölçümünün %41'ini teşkil etmektedir. İşletilmeye müsait orman alanı 115.398 hektardır. Arazinin dağlık oluşu ve bol yağış alması orman alanlarının genişletilmesine müsaittir.

Sanayi Hayatı : Trabzon, Osmanlı döneminden kalma potansiyeli ve Cumhuriyet döneminde zaman zaman hızlanan sanayileşme hareketlerine rağmen bu alanda yeterince gelişmemiş illerden biridir. İlde büyük ölçekli üretim tesisi yok denecek kadar azdır. En önemli imalat sanayi kuruluşu 1992 yılında özelleştirilen 455 bin ton/yıl kapasiteli çimento fabrikasıdır. Bunun haricindeki imalat sanayii kuruluşları daha çok tarımsal ürünleri işlemeye yöneliktir. Küçük ve orta ölçekli 110 sanayi kuruluşundan 100'ü özel 10'u kamu sektörüne aittir.

İlde imalat sanayiinde sayılabilecek belli başlı alanlar un ve kepek, süt mamulleri, balıkyağı ve unu, hazır giyim, mefruşat, ayakkabı, kereste, beton direk, lâstik ve plâstik ürünler, PVC boru, bakır, çinko, kurşun, alüminyum kurşun mamulleri, boru galvanizli saç, tuğla, metal, otomobil yan sanayii ve cerrahi dikiş malzemesi imalatıdır. Bunun yanında Sürmene'nin Çam burnu ve Yeniay kasabasında eski yöntemlerle sürdürülen tekne ve gemi yapım sanayii il açısından önemi ihmal edilmeyecek boyutlardadır. Yeni kurulan Trabzon silah sanayii A.Ş. ile yeniden faaliyete geçirilen Arsin Giyim Sanayii il ekonomisinin geleceğinde önemli yer tutacak yatırımlardır.

Trabzon'da sanayi sektörünün istihdama katkısı oldukça düşüktür. İl bazında bu sektörde çalışanların sayısı 14 bin kişi civarındadır.

Organize Sanayi Bölgesi İl Özel İdaresi, Trabzon Belediyesi, Sanayi ve Ticaret Odası ile Arsin Belediyesince oluşturulan Müteşebbis Heyet tarafından Arsin İlçesi sınırları içinde 983.420 m2'lik sahasının tamamı kamulaştırılmıştır. Onaylı imar planına göre 25 adet yapı adasında en küçüğü 4.410, en büyüğü 17.870 m2 alanında olmak üzere toplam 109 sanayi parseli mevcuttur. Altyapı çalışmaları (Yollar alt yapısı, kanalizasyon, yağmur suyu, terfi hattı, 1.000 m3 depo, drenaj taşkın koruma, PTT inşaatları, içme suyu ve enerji) tamamlanmıştır.


104 parselden 71'i hizmete geçmiştir. Üretime geçen tesis sayısı 47 (71 parsel)'dir. Üretimi duran 3 tesis (4 parsel), inşaat halindeki tesis sayısı 24 (27 parsel), proje aşamasındaki firma 2 (2 parsel), tahsisi yapılmayan parsel yoktur.

Bölgede arsa değeri geçici olarak 1.193.500 TL/m2 olarak belirlenmiştir.

Vakfıkebir ve Beşikdüzü ilçelerinde 2 adet yeni alan tespit edilerek Bakanlar Kuruluna teklifte bulunulmuş olup, bunlardan Vakfıkebir ilçesi sınırları içerisinde bulunan 930.000.000 m2 alan yatırım programına alınmıştır. Şu anda Tapu Kadastro genel Müdürlüğüne bağlı elemanlarca kadastro çalışmaları yürütülürken diğer taraftan DSİ ve MTA kuruluşlarınca zemin etütleri ve raporları hazırlanmaktadır. 2000 yılında imar planı ve altyapı projelerinin bitirilmesi hedeflenmektedir.


TRABZON'DA ULAŞIM
Doğu Karadeniz bölgesinin önemli bir merkezi durumunda bulunan Trabzon kara, deniz ve havayolu imkanları ile bölge ve ülke ulaşım ağı içinde önemli bir yere sahiptir.

Karayolları: Karadeniz kıyı yolunun hemen hemen tümü 1970'lerde tamamlanmış ve Karadeniz Bölgesini Gümüşhane-Erzurum üzerinden Doğu Anadolu, Asya ve Ortadoğu ülkelerine bağlayan yolun niteliği yükseltilmiş ve İran transit ticaretinde önem kazanmaya başlamıştır.

Halen İlimizde 236 Km. devlet yolu, 297 Km. de İl yolu bulunmaktadır. Devlet yollarının 60 km. beton asfalt, 139 Km'si asfalt sathi kaplama, 37 Km'si de stabilizedir. İl yollarının ise; 16 Km'si beton asfalt 202 Km'si asfalt sathi kaplama, 79 Km'si stabilizedir. Buna göre; Devlet yollarının %84'ü İl yollarının da %73'ü asfalt kaplamadır.

Köy Yolları : Türkiye'de köy yolu ağı toplamı 320.538 km. olup, iller sıralamasında Trabzon 12.793 km.lik köy yolu ağıyla ilk sırayı almaktır. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünce belirlenen ve 19 gruba ayrılan İllerden 11. gurupta yer alan 6 İlin (Trabzon, Artvin, Bayburt, Giresun, Gümüşhane ve Rize) toplam yol ağı 38.101 km.dir. Bu rakam diğer grupların ilk sırasını oluşturmaktadır. Sadece İlimiz köy yolu ağı 9. gruptaki İllerin toplam yol ağından fazladır. (Örnek: Kayseri, Nevşehir, Yozgat ve Kırşehir İllerinin yol ağı toplamı 11.197 km. Diyarbakır, Batman, Siirt ve Şırnak İllerinin yol ağı toplamı da 12.203 km.dir.)

Bu durum, özellikle Doğu Karadeniz Bölgesinde yıllardır sorun olmaya devam eden köy yolları için özel bir proje uygulamasının gerektiğini ortaya koymaktadır.

12.793 km.lik köy yolu ağının 6.684 km.si stabilize, 1.683 km.si tesviye, 3.727 km.si ham yol ve 699 km.si beton ve asfalttır.

Bölgemizin iklim şartları ve arazinin topografik yapısı dikkate alındığında, köy yollarında kalıcı bir yol yapımı için beton ve asfalt yol yapımına hız verilmesi büyük önem arz etmektedir.

Deniz Yolları : Doğu Karadeniz Bölgesinde ilk liman 1946-54 yılları arasında Trabzon'da inşa edilmiştir. 3.5 milyon ton/yıl yükleme-boşaltma kapasiteli Trabzon Limanı, Sovyetler Birliğinin dağılması sonucu ortaya çıkan B.D.T ülkeleri ile özellikle bağımsızlıklarına kavuşan Türk Cumhuriyetlerinin, Baltık-Karadeniz (Ren-Tuna) su yolu projesinin yıllar sonra gerçekleşmesiyle de küreselleşen dünya ticaretinin batı ile doğu arasında gelişmesini sağlayacak "Transkafkasya" koridorunda dünyaya açılmakta olan önemli kapılarından biridir.

Hava Yolları : Hava ulaştırması bakımından Doğu Karadeniz Bölgesi sadece Trabzon'da bir Hava Limanına sahiptir. Önceleri 1.572x30 m. ebadındaki küçük bir pist ile hizmet veren Hava Limanı, bu piste paralel olarak inşa edilen ve 1987 yılında hizmete giren 2.640x45 m. boyutlarındaki yeni pist ile uluslararası hava trafiğine açıktır. 18.05.1998 tarihinde yeni yapılıp hizmete giren dış hatlar terminal binası şu anda tam faal olarak çalışmaktadır.



TRABZON'DA SPOR FAALİYETLERİ
Halen İl Merkezinde 32.000 (Hüseyin Avni AKER) ve Akçaabat'ta 5.000 kişi kapasiteli (Fatih) stadyumu mevcut olup, İl genelinde 13 adet toprak yüzeyli, 3 adet çim olmak üzere 12 adet spor sahası, 5 adet spor salonu, 9 adet antrenman salonu 1 adet kapalı, 2 adet açık yüzme havuzu, 1 adet atış poligonu vardır. Sporun çeşitli branşlarında 14.136 sporcu (12.120 kişi ile futbol ilk sırayı, 1 kişi ile jimnastik son sırayı paylaşmaktadır) 408 hakem ve 22 antrenör görev almaktadır.

Trabzon'da spor denince şüphesiz ilk akla gelen futboldur. İlimizin tanıtımında çok önemli yer tutan futbol takımımız TRABZONSPOR gerek ülkemizde ve gerekse Avrupa'da elde ettiği büyük başarılardan dolayı İlimizin ve Ülkemizin tanıtımında önemli rol oynamaktadır. 2 Ağustos 1967 tarihinde Bordo-Mavi renklerle kurulan Trabzonspor 1973-1974 sezonunda Türkiye Birinci Ligine çıkmış ve bugüne kadar 6 kez 1. Lig Şampiyonluğu, 5 kez Federasyon Kupası, 7 kez Cumhurbaşkanlığı Kupası ve 5 kez de Başbakanlık Kupasını müzesine götürmüştür.

Avcılık, atıcılık, atletizm, basketbol, boks, güreş, judo, taek-wando, Karate, voleybol, hentbol, futbol ve su sporları dallarında spor faaliyetleri yapılmaktadır. Her dalda ülke çapında dereceler alan Trabzon'lu sporcular futbolda da birçok başarılar kazanmışlar ve isimlerini yurt dışına taşırmışlardır.

Süper bilgiler toplamışsın vermiş olduğun emek için teşekkürler